манфӣ — [منفي] он чи рад ва инкори чизеро дарназар дорад, он чи ҳеҷ ҷиҳати мусбат ва эҷобӣ надорад, салбӣ, инкорӣ; муқоб. мусбат; таъсири манфӣ таъсири бад; ҷавоби манфӣ ҷавоби рад … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
эҷобӣ — [ايجابي] мусбат, тасдиқӣ; муқоб. манфӣ: ҷавоби эҷобӣ ҷавоби мусбат … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ангур — [انگور] меваи ток, ки иборат аз хӯшаҳост ва навъҳои гуногун дорад: ангури бахтиёрӣ, ангури биҳиштӣ, ангури васарға, ангури кишмиш, ангури обакӣ, ангури соҳибӣ, ангури тагобӣ, ангури тоифӣ, ангури дороӣ, ангури соҳибӣ, ангури чиллагӣ, ангури… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
арзёбӣ — [ارزيابي] 1. баррасии ҷанбаҳои мусбат ва манфии чизе 2. муайян кардани арзиши чизе, баҳодиҳӣ; арзёбӣ кардан баҳо додан; дар бораи арзишу аҳамияти чизе изҳори ақида кардан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
баҳодиҳӣ — [به ا دهي] 1. исми амал аз баҳо додан; муқаррар кардани қимати чизе, нархгузорӣ, баҳогузорӣ 2. баёни фикру ақида дар хусуси чизе; арзёбӣ; муайян намудани ҷиҳатҳои мусбат ва манфии чизе … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
гап — [گپ] 1. сухан, калом, гуфтор; гуфтугӯ 2. сухани беасос, лоф 3. маҷ., лаҳҷ. гаштак; гап гап а) гуфтугӯ, чақ чақ, сӯҳбат; б) гапҳои беҳуда, овозаҳои ҳархела, миш миш дар ҳаққи касе (чизе); гапи беҳуда сухани пуч, гапи бемаънӣ; гапи беҷо ҳарфи… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
гузаштан — [گذشتن] 1. гузар кардан, убур кардан аз ҷое, раҳгузар шудан аз ҷое ё аз пеши касе; аз ҷое ба ҷое рафтан 2. дохил шудан, даромадан; нуфуз кардан (аз байн ё даруни чизе ба ҷое) 3. ҷорӣ шудан, равон гаштан (мас., об аз банд) 4. мурур кардан, сипарӣ… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
қаноатбахш — [قناعت بخش] 1. он чи тарафи дахлдорро розӣ карда метавонад, қонеъкунанда: тафсилоти қаноатбахш, қаноатбахш кор кардан, кореро қаноатбахш ҳисоб кардан; ҷавоби қаноатбахш ҷавобе, ки суолдиҳандаро қонеъ ва розӣ кунонида метавонад 2. пасттарин баҳои… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
қутб — I [قطب] а 1. ҷуғр. ҳар як аз ду нуқтаи меҳвари тасаввурии кураи Замин ва мавзеи атрофи ин нуқтаҳо: қутби шимолӣ, қутби ҷанубӣ 2. ҷуғр. маҳалли бархӯрди меҳвари олам аст бо кураи самовӣ, ки қутби осмон гӯянд 3. физ. яке аз ду нӯги занҷири қувваҳои … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
лаҳза — [لحظه] а 1. фурсати як бор нигоҳ кардан, миқдори вақте, ки ба як чашм ба ҳам задан баробар аст, дам, он, сония; ваҳла, ламҳа 2. вақти воқеъ шудани амале, мавриди рӯй додани воқеа; вақт, замон, гоҳ, асно, ҳангом; лаҳза(ҳо)и дидор фурсати андаки… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ